چرا باید نماز بخوانیم ، و علت و دلیل آن چیست و نماز چه خواصی برای ما دارد
در مورد اینکه چرا باید نماز بخوانیم صحبت بسیار است و ما قصد داریم از دیدگاه های
مختلف به این سوال پاسخ دهیم و اینکه چرا نماز میخوانیم به طور کلی افرادی که
خود را مسلمان می دانند ولی به خواندن نماز اعتقادی ندارند را به دو گروه کلی
می توان تقسیم نمود گروه اول که نسبت به مسئله نماز به دنبال عناد ورزی
و لجاجت هستند و با هیچ یک از دلایل عقلی قانع نشده و مسیر نفس خود را در
پیش گرفته و بیشتر به دنبال دلیل و برهان برای نماز نخواندن هستند تا دلیل برای خواندن نماز
گروه دوم افرادی هستند که بدون هیچ لجاجت ای به دلیل ایجاد شبهاتی
در ذهنشان و یا استدلالهای نادرست نماز نمی خوانند و اگر دلیل قانعکنندهای
برایشان آورده شود مشکلی با خواندن نماز ندارند و چه بسا زیباتر و مصمم تر
از سایرین نسبت به خواندن نماز اهتمام ورزند روی صحبت ما در این بخش با افراد
گروه دوم میباشد چرا که افراد گروه اول نه تنها با مسئله خواندن نماز بلکه با
بسیاری از اعمال عبادی و یا بعضاً با بسیاری از مسائل مختلف زندگی چنین
رویکردی را دارند و به دنبال راه و مسیر صحیح نیستند که خود را با آن وفق دهند
بلکه به دنبال به کرسی نشاندن حرف خود بوده و تنها عقل خود را ملاک قرار داده
و به هیچ ندای دیگری گوش فرا نمی دهند
البته منظور ما این نیست که در امور خود عقل را کنار بگذاریم و مخالف مبانی عقلی
حرکت کنیم بلکه ما میگوییم عقل انسان گاهی دچار استدلال اشتباه میشود و نیز
در بعضی اوقات به تقویت و کمک و مشورت نیاز دارند تا بتوانند بهترین تصمیم را بگیرد
به عنوان مثال برای همه ما اتفاق افتاده که در کودکی و در ایامی که دارای سن کمتری
بودیم دلیل انجام دادن یا عدم انجام بعضی از امور برای ما نامفهوم بوده و علت آن را درک
نمی کردیم ولی با توضیح پدر و مادر و یا با بیشتر شدن سن و پرورش یافتن مغز و عقلمان
دلیل آنها برای ما روشن شده و با آگاهی نسبت به انجام و یا عدم انجام امور مان اقدام می نماییم
در خصوص مسایل دینی و عبادی نیز به همین گونه می باشد که شاید در
حال حاضر عقل ما ابزارهای لازم برای تشخیص علت انجام و یا عدم انجام
اعمال عبادی را نداشته باشد ولی چه بسا با کسب مقدمات لازم و یا با کمک
گرفتن از آموزه های ائمه معصومین و نیز با رفع حجاب به علت بسیاری از آنها
پی برده و نسبت به دلایل آنها آگاهی های لازم را کسب کنیم.
چرا نماز میخوانیم و نیاز فطری پرستش در انسان
چرا باید نماز بخوانیم و چرا نماز میخوانیم همانگونه که می دانیم نیاز انسان
به پرستش یک نیاز فطری میباشد برای یک فرد توحید پرست و به خصوص
یک مسلمان که به این حقیقت رسیده است که او بنده و مخلوق خداوند یکتا
بوده و تنها خداوند متعال که او و جهان خلقت را آفریده شایسته و لایق پرستش
است ، نماز بهترین وسیله و کامل ترین عمل عبادی ست که تمامی نیاز انسان
به پرستش خداوند لاشریک را پاسخ داده و فرد را به آرامش واقعی می رساند.
تمامی جملات و گفتار های نماز قیام رکوع و سجود آن زیباترین و در عین حال کامل
ترین حالات پرستش معبودی بزرگ و یکتا را برای بنده او در بر دارد.
در کدامین عمل عبادی میتوان چنین شکوه پرستیدن و عبادت را شاهد بود
و کدامین عمل است که این چنین نیاز به پرستیدن را الزام نموده و بنده و مخلوق
را در پناه لطف آفرید گارش به آرامش و کمال می رساند پرواضح است تنها کسانی
که با نماز انس گرفته و به آن رغبت دارند و آن را برای رفع نیاز و تکامل خود به جا
می آورند ( و نه از سر رفع تکلیف ) شیرینی و حلاوت این پرستش را چشیدهاند و آن را به معنای واقعی درک نموده اند.
علت خواندن نماز
درباب علت اینکه چرا نماز میخوانیم برای بند های که در برابر آفریدگارش سرو پا نیاز است
، نماز بهترین موقعیت برای عرضه ی این نیاز میباشد. اوقات نماز که درهای آسمان به روی
بنده ای که حتی معصیت و نافرمانی خدای خویش را کرده، باز شده و بنده با خضوع و خشوع
در پیشگاه خداوند متعال حاضر می شود ، بهترین لحظات برای بیان نیازهایش می باشد.
هنگامی که در نماز میگوییم تنها تو را میپرستیم و تنها از تو یاری می جوییم
و از خداوند میخواهیم که ما را به راه راست و سعادت هدایت کند و نیز پس از
حمد و اعتراف به اینکه خداوند یکتاست و شریکی ندارد ، و نیز بیان اینکه هیچ
کس و هیچ چیز شبیه ، مانند او نیست
پس از اینکه با تکبیر اعتراف می کنیم که خداوند بزرگ تر از آن است که توصیف شود
، پروردگار متعال این اجازه را به بنده گنهکار خویش می دهد که در قنوت هر آنچه که
می خواهد بیان کند و هر آنچه نیاز دارد از خداوند طلب کند و برای قنوت نماز ذکر مشخصی
معین نفرموده تابنده در بیان نیازهایش آزاد باشد طلب نیاز بنده در قنوت خلاصه نمیشود
و نمازگزار این اجازه را دارد تا در سجده ها نیز طلب نیاز کند و در پایان نماز
نیز خداوند عزوجل تأکید فرموده تا هر آنچه نیازمندیم از او بخواهیم تا از لطف
و کرمش عنایت کند و از فضلش ببخشد و چه لحظات وصف ناشدنی است
اوقات نماز که بنده با عشق به معبود از او طلب میکند و او با نگاه مهربانی به بنده اش عطا می نماید.
نماز و تخلیه بار منفی انسان
هنگامی که انسان در طول روز با انواع و اقسام موقعیت ها مواجه شده
و با افراد گوناگون مراوده نموده و در مکان های مختلف رفت و آمد میکنند
و به تبع آن از تمامی موقعیت ها و انسان ها و مکان ها و سایر فعل و انفعالات
پیرامون خود تاثیر می پذیرد و روح و مکدر شده و معنویت در وجود او کمرنگ و یا
خاموش میشود، نماز بهترین وسیله و اوقات نماز، بهترین لحظات برای پالایش روح
و جسم و فکر اوست و بالاترین آرامش را در طوفان های زندگی برای او به همراه دارد.
چرا نماز میخوانیم ؟ هنگامی که او به نماز می ایستد ، تمام آنچه را که
در اصطلاح به آن انرژی منفی می گوییم از تن و جان او بیرون میرود و زلال
و آرامش جای آنها را می گیرد. همچنین به وسیله نماز لحظاتی تمرکز میکنیم
و به خود رجوع می نماییم و با فیضی که می توانیم از عالم ملکوت دریافت نماییم
، خود را بازسازی نموده و برای فعالیت دوباره آماده می شویم.
عبادت تمرکزی در مقابل گناهان
علت دیگر خواندن نماز و میشه گفت دلیل اصلی اینکه چرا باید نماز بخوانیم
برای بندهای که هر روز دچار انواع و اقسام گناهان و معاصی شده و بُعد نفسانی
او هر لحظه در حال فوران بیشتر میباشد، نماز، پنج مرتبه در روز به مانند سدّی
مستحکم در مقابل سیل خروشان گناهان و نفسانیات می ایستد باعث میشود
انسانی که در فاصله زمانی بین دو نماز خود از مسیر معنویات فاصله گرفته است
تا دوباره در مسیر صحیح و الهی قرار گیرد
وگویی به وسیله نماز روح خود را شستشو داده و آن را از هرگونه پلیدی و سیاهی
و زنگار رگ اون آهان پاک می نماید پیامبر مهربانی حضرت محمد صلی الله چه زیبا
فرموده اند که همانا مثل نماز در میان شما مانند نهری است که که بر در خانه یکی
از شما جاری باشد و او در هر شبانه روز پنج بار بیرون آمده و در آن آب غسل کرده
و خود را بشوید به این ترتیب همچنان که با ۵ بار شستشوی دیگر چرک و آلودگی
در بدن باقی نمی ماند اثر گناهان نیز با خواندن ۵ مرتبه عبادت در شبانه روز در روح انسان باقی نخواهد ماند
نماز و جلوگیری از غره شدن و افتادن در دام هلاکت غرور و سرمستی
اگر در تاریخ مروری داشته باشیم سرنوشت افراد بسیاری را خواهیم دید
که در دام غرور و کبر و خود بزرگ بینی خویش گرفتار آمده و سرانجام در
همان دام به هلاکت رسیده اند.
نفس انسان از او موجودی گریزپا ساخته است و هر زمان که نفس
موقعیت را مناسب ببینند انسان را دچار کبر و غرور کاذب کرده و به
وسیله توهم انسان را از آنچه هست در نظرش بزرگ جلوه میدهد
تا آنجا که انسان چنان دچار غفلت و گمراهی می شود که در برابر
پروردگار خود هم غرق شده و در مقابل اونی سرکشی می نماید
در اینجا نیز نماز پنج نوبت در روز کشتی نجات انسان شده و با ابزارهایی
که در خود نهفته دارد فروتنی و خوش او را در انسان پیاده کرده و او را
متوجه اصل و ریشه خود می نماید تا او در دام هلاکت غرور و سرمستی
خود گرفتار نشده و در مقابل پروردگار و مخلوقاتش سرکشی نکند.
خواص نماز
نماز به انسان می فهماند که تو در مقابل خداوند متعال و مخلوقات
و آفریده های او موجودی کوچک و ناچیز به شمار می آید و در کل جهان
آفرینش ( که همه حیوانات و نباتات و جام جمادات آن در حال حمد و ثنای
الهی می باشند) ذرهای بیش نیستی و بزرگی و جلال الهی جایی برای کبر
و غرور آفریده او باقی نمی گذارد و عبودیت و معرفت بنده نسبت به پروردگارش
است که به او مقام و درجه و ارزش و اعتبار می دهد
نماز اگر به درستی و با آداب آن ادا شود سراسر آموزش خضوع است
و فروتنی آن هم در مقابل آفریدگاری که صاحب و مالک همه چیز است
و خشوع در مقابل چنین پروردگاری سراسر عزت است و سربلندی فخر
است و سعادت و در نهایت رستگاری این موارد و دلایل مطرح شده تنها
موارد اندکی از دلایلی است که می توان برای خواندن نماز داشت و طبعاً
موارد دیگری نیز می توان ذکر نمود که به دلایل طولانی نشدن بحث از آنها
صرف نظر می کنیم و البته پر واضح است که قطعاً فضایل و آثار بسیار زیادی
در خواندن این عبادت برای انسان وجود دارد که با این عقل و علم محدود بشری
نمیتوان همه آنها را درک نمود.
از کجا شروع کنیم
از همین امروز شروع به یادگیری نماز کنیم و تا تاثیر آن را در زندگی ببینیم
عبادت صبح مهم ترین نماز است چون اولین نماز است و در صبح درب آسمان باز است
و دعا اجابت میشود و همینطور عبادت ظهر و عصر را اگر نخوانیم در آخرت حتی اگر قرار
به بهشت رفتن ما باشد بی جا و مکان خواهیم ماند و مغرب و عشا هم بهترین موقع توبه
کردن است البته در تمام عبادات برای توبه و دعا بهترین زمان است
دیدگاه خود را بنویسید